-
1 трудиться
-
2 над
предлог; с тв. п.; = надо1) (поверх, выше кого-чего-л.) өстеннән2) (при обознач. местоположения кого-чего-либо) өстендә, турында3) (при обознач. направленности действия) өстендә•- начальник над...
- сжалиться над -
3 крупномасштабный
-
4 на
I предлог1) с вин. п. (при обознач. действия, направленного на поверхность или внешнюю сторону предмета)...га, өстенә2) с вин. п. (при обознач. лиц, организаций, на к-рые возлагается ответственность, работа и т. п.)...га, өстенә3) с вин. п. (при обознач. места, на к-рое направлено действие)...гапойти на завод — заводка бару; заводка эшкә керү
4) с вин. п. (по направлению, в сторону)...га,...га табаидти на голос — тавыш ишетелгән якка таба бару; тавышка таба бару
окна на восток — тәрәзәләр көнчыгышка таба [карый]
дверь на улицу — ишек урамга таба [карый]
5) с вин. п. (при обознач. соприкоснсвения, столкновения)...ганаткнуться на кого-л. в темноте — караңгыда кемгә дә булса барып бәрелү
6) с вин. п. (при указ. срока, времени)...та,...нена зиму — кышка, кыш айларына
на этот раз — бу юлы, бу очракта
со дня на день — бүген-иртәгә, тиз арада, тиз вакыт эчендә
7) с вин. п. (с какой целью, для чего-л.)...га8) с вин. п. (при обозначении цели, назначения)...лык9) разг.; с вин. п. (при обознач. специальности, профессии)...лыккаучиться на слесаря — слесарьлыкка уку;
10) с вин. п. (для, ради)...га, өчен11) с вин. п. (с сущ. "лад", "манера", "образец")...ча, буенча12) с вин. п. (при обознач. предмета, являющегося орудием действия)...га13) с вин. п. (при обознач. количества, меры)...га14) с вин. п. (при умножении, делении)...га15) с предл. п. (на вопрос "где")...да, өстендә16) с предл. п. (при обознач. лиц, предметов, одетых, облачённых во что-л.)...өстендә,...өстенә17) с предл. п. (при обознач. области, сферы деятельности)...да18) с предл. п. (при указ. на положение, состояние)...да булусостоять на чьём-л. иждивении — берәүнең тәрбиясендә тору
19) с предл. п. (при обозначении времени, срока)...да20) с предл. п. (в нек-рых устойчивых сочет.)...гандана ходу — барганда, барган шәпкә
21) с предл. п. (при обознач. предмета, являющегося нижней или внутренней частью чего-л.)...лы,...эчле22) с предл. п. (при обознач. средств передвижения)...да,...белән23) с предл. п. (при посредстве, с помощью чего-л.)...да24) с предл. п. (при обознач. вещества, к-рое входит в состав чего-л.)...га эшләнгән,...да эшләнгән,...лы,... кушып (катнаштырып) эшләнгән•- сорвать зло II частицамәна, возьми — мә, ал
- на-поди -
5 открытый
-ая; -ое1) прич. от открыть2) ачык; ялан3) ( доступный для всех желающих) ачык4) (явный, нескрываемый) ачыктан-ачык5) (искренний, откровенный) эчкерсез, саф күңелле6) горн. җир өстендәге•- открытая рана
- открытое письмо
- открытый вопрос
- открытый лоб
- при открытых дверях
- с открытыми глазами -
6 балансировать
несов.2) ( что), тех. тигез эшләтү( машинаның әйләнә торган детальләрен)3) ( что) дөрес баланска китерү, үзара дөрес бәйләнешкә китерү( берәр эшчәнлекнең үзара бәйләнештә булган якларын)
См. также в других словарях:
эшләү — 1. Нин. б. эш белән шөгыльләнү, эшчәнлек күрсәтү, үз көчең белән эш башкару. Кайда да булса хезмәт итү, эш белән дәвамлы шөгыльләнү заводта э. . Берәр хезмәт урынында булу, нин. б. вазифа үтәү, кем. б. хезмәтен башкару артист булып эшли 2. Берәр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәзерләнү — 1. (Хәзерләү) 2. Нәрсәгә дә булса хәзерлек эшләре алып бару, нәр. б. эшләргә җыену 3. Берәр эшкә, эшчәнлеккә хәзерлек максаты белән нәр. б. өйрәнү, нәр. б. өстендә эшләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әзерләнү — 1. (Әзерләү). Нәр. б. эшләргә әзер хәлгә килү, җыену. Берәр эш өчен әзерлек алып бару, берәр нәрсә өстендә эшләү 2. Үзеннән алдагы фигыль белдергән эш өчен өлгереп килү (вакыйгалар, табигать күренешләре тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әзерләү — 1. Нәр. б. файдаланырлык, әзер хәлгә китерү. Берәр очракка багышлап, берәр нәрсә хәстәрләү. Берәр нәрсәне кирәк кадәр күләмдә җайлап, барлап, табып, тутырып кую 2. Нәр. б. үтәү өстендә эшләү, нәр. б. эшкәртү дәрес әзерләргә утырды 3. Ясау дару ә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
редакция — 1. Текстны эшкәртү, төзәтү эше; редакцияләү 2. (Китап, газета, журналларны һ. б.) редакцияләү эшенә җитәкчелек итү профессор редакциясендә чыккан китап 3. Берәр фикернең, положениенең тәгъбир ителеше, формулировкасы бәлки икенче редакциядә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төркечелек — (ТӨРКИЧЕ) – Төрки телдә язу, төрки телне үстерү өстендә эшләү. Төрки телдә язуны күтәреп чыккан иҗтимагый агым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төркичелек — (ТӨРКИЧЕ) – Төрки телдә язу, төрки телне үстерү өстендә эшләү. Төрки телдә язуны күтәреп чыккан иҗтимагый агым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәзерләү — 1. Нәр. б. файдалануга яраклы хәлгә китерү, ясау, әзерләү 2. Кемне дә булса берәр максат белән укыту, аңа кирәкле белемнәр бирү 3. Нәр. б. үтәү, тормышка ашыру өстендә эшләү проект х. . Нәр. б. өйрәнү 4. Ашау әйберләре, азык тур. : пешерү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эзләнү — 1. (Эзләү) 2. Камилрәк алымнар табарга, яңарак, уңышлырак ачышлар ясарга тырышып, озак вакытлар берәр нәрсә өстендә эшләү. Тынычсызлану (күңел, хис тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әүкәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
